0 تا 100 بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی | فرآیند بازیافت و مزایا و معایب زیست محیطی

شاید دیده باشید که کودکان کار یک سری ظروف آلومینیومی مثل قوطی نوشابه یا ظروف یکبار مصرف آلومینیومی که دور انداخته شده را از سطل‌های زباله جمع آوری می‌کنند و حتما براتون سوال شده که این افراد این حجم از ظروف یکبار مصرف رو چی کار می‌کنند و اصلا سرنوشت این ظروف چی میشه؟

جواب این سوالات یک عبارت است: بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی. این کار آنقدری برای دورگردان و متصدیان بازیافت منافع دربر دارد که با اینکه تعداد نفرات زیادی به جمع‌آوری این ضایعات آلومینیومی مشفول هستند اما بازهم تقاضا برای این موضوع وجود دارد. این بازبافت برای طبیعت و جوامع انسانی هم فایده زیادی دارد که در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

ما در زندگی روزمره خود از انواع مختلف ظروف یکبار مصرف استفاده می‎کنیم. ظروف آلومینیومی از جایگاه ویژه ای در زندگی ما برخوردارند، اما تا به حال شده سوالات زیر رو از خودتان بپرسید؟

• شما تا به حال محاسبه کردید که چقدر از ظروف یکبار مصرف آلومینیومی در روز و شاید در ماه استفاده می‎کنید؟
• آیا بعد اینکه کارایی خود را از دست دادند، قابل بازیافت هستند؟
• بازیافت آنها چگونه انجام می‎شود؟
• چه اتفاقی برای زباله هایی که در اثر استفاده ما از این ظروف تولید می‎شوند می‌افتد؟ راهی برای حل این مشکل وجود دارد؟

یکی از مهمترین ویژگی های این ظروف خاصیت قابل بازیافت بودنشان است. بازیافت یعنی آماده سازی مواد مصرف شده برای تولید و یا ساخت مجدد همان کالا یا کالایی دیگر.

آیا شما با راه های بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی آشنایی دارید؟ با فرآیند ها و مراحل چطور؟ بازیافت کردن، بسیار مقرون به صرفه تر از استخراج آلومینیوم از معدن است. می‎خواهیم در این مقاله، درمورد این موضوع صحبت کنیم و از جهت های مختلفی موضوع را بررسی کنیم.

مقدمه‌ای بر بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی

استفاده از ظرف های یکبار مصرف بخاطر سبک زندگی ما، از گذشته بیشترشده است و بین انواع مختلف آنها، ظروف آلومینیومی به دلایل مختلفی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. مثل:

• وزن کم
• قابل حمل بودن
• رسانای گرما بودن
• نگه داشتن غذا برای مدت طولانی
• زود فاسد نشدن
• ظروف پخت و پز آلومینیومی غیر سمی هستند
• ظروف آلومینیومی به راحتی تمیز می شوند
• قیمت مناسبی دارند
• همینطور زیست تخریب پذیر بودن

به همین دلیل هاست که می‌توانید ظرف را در فر قرار بدهید یا منجمد کنید، سطح این ظروف آنتی باکتریال است و از رشد باکتری جلوگیری می کند. شاید بتوان مهمترین نقطه قوت این ظروف را در قابل بازیافت بودن آن دانست. این ویژگی مثبت باعث شده که منابع طبیعی بیش از قبل حفظ شوند و دیگر نیاز نباشد بخاطر تولید ظروف مختلف یکبار مصرف و چندبار مصرف محیط زیست را از بین برد.

بازیافت آلومینیوم 95 درصد انرژی کمتری نسبت به تولید آلومینیوم از مواد خام مصرف می کند. همچنین 97 درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای تولید شده در فرآیند تولید اولیه را کاهش می دهد. بازیافت 1 تن آلومینیوم باعث صرفه جویی 9 تنی در انتشار CO2 و 4 تن بوکسیت می شود (ماده اولیه ای که آلومینیوم از آن ساخته می شود).

از منفعت اقتصادی هم نباید غافل شد، زیرا امروزه این فواید باعث شده که بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی و فویل آلومینیومی یک تحول بحساب بیاید. وقتی بازیافت را انجام دهیم دیگر زباله های اضافه تولید نخواهند شد و تولید گازهای گلخانه ای بسیار کمتر می‎شود. در ادامه بصورت مفصل به موضوع بازیافت می‎پردازیم .

تاریخچه بازیافت ظروف آلومینیومی

از سال ۱۹۰۰، کارخانه‌های تولید کننده نوشیدنی از ظروف آلومینیومی استفاده می‌کردند و به دلایل مختلفی که در مورد آن صحبت کردیم، آلومینیوم در این صنعت کاربرد زیادی پیدا کرد. همچنین در ساخت دوچرخه، قایق و وسایل آشپزخانه هم استفاده میشد.

سال ۱۹۶۰ مصرف آلومینیوم بسیار زیاد شد و همین امر موجب بحران زباله شد. بحران به مقداری بود که این زباله‌ها زیست بوم را تحت تاثیر خود قرار داده بودند، بنابراین بازیافت به عنوان یک راهکار مطرح شد و از ۱۹۷۰ برنامه‌های آن به صورت جدی شروع شد.

به مرور زمان فناوری‌های جدید توسعه پیدا کرد و از سال ۱۹۹۰ فرایندهای جداسازی و ذوب آلومینیوم خیلی پیشرفت کرد و اضافه شدن فرایندهای جداسازیی، شستشو و ذوب آلومینیوم باعث بهبود کیفیت محصولات بازیافتی شد.

امروزه فرهنگ بازیافت در جامعه‌های مختلف گسترش پیدا کرده. دولت‌ها و کشورها اقدام به پیاده‌سازی برنامه‌های مختلف برای تشویق مردم به بازیافت ظروف کرده‌اند. امیدواریم که در آینده شاهد بهبود این فرهنگ بین همه افراد جامعه و همچنین بهبود کیفیت مواد بازیافتی با صرف انرژی کمتر و نوآوری هایی برای استفاده از تکنولوژی مناسب تر باشیم.

فرآیند بازیافت ظروف آلومینیومی

مراحل بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی به صورت زیر است:

• مرحله اول : جمع آوری ضایعات
• مرحله دوم : مرتب کردن و سازماندهی
• مرحله سوم : بازیافت
• چهار مرحله اصلی فرایند خرد کردن، تمیز کردن، ذوب و ریخته‌گری
• مرحله پنجم: شمش‌های آلومینیومی به دست امده را به ورقه تبدیل می‌کنیم، این ورقه‌ها می‌توانند اندازه‌های مختلفی داشته باشند ولی نهایتاً باعث می‌شود آلومینیوم برای ساخت آماده شود.
• مرحله باقی مانده ساخت ظرف که با استفاده از وسایل و ابزار مناسب آن ورقه‌ها شکل می‌گیرند و به بازار عرضه می‌شود.

حال شاید سوال پیش بیاید که برای اینکه بتوانیم ظروف یکبار مصرف آلومینیومی را به درستی وارد چرخه بازیافت کنیم به تجهیزاتی نیاز داریم؟ به نظر شما چه تجهیزاتی برای این کار نیاز است؟

کارایی بازیافت آلومینیوم به شدت به فناوری و تجهیزات مورد استفاده بستگی دارد. سرمایه گذاری در پیشرفته ترین فناوری های مرتب سازی، کوره های ذوب کارآمد انرژی و تجهیزات پردازش پیشرفته می‌تواند مصرف انرژی، هزینه های عملیاتی و اثرات زیست محیطی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

برای بازیافت به مکان تمیز با تهویه مناسب نیاز داریم. برای اینکه عملیات به موفقیت انجام شود باید یک کوره کوچک برقی یا یک منبع حرارتی داشته باشیم که قابلیت رسیدن به دمای محیط را داشته باشد مثل شعله پروپان. همچنین به بوته فولادی یا فلز دیگری مثل ظروف چدن نیاز داریم که نقطه ذوب آن از آلومینیوم خیلی بیشتر باشد.

برای اینکه ورقه ها را درست کنیم به قالب‌های مناسب برای ریخته‌گری نیازمندیم، البته ماشین بازیافت آلومینیوم با امکاناتی که دارد انواع ضایعات را مدیریت می‌کند و یک بلوک ضایعات آلومینیومی یکنواخت تولید می‌کند. این ماشین فواید زیادی دارد مثلا مقرون به صرفه است، محصول نهایی از کیفیت بالایی برخوردار و همچنین ماندگاری آن بسیار زیاد است.

همانطور که گفته شد بازیافت کردن این ظروف از تولید آنها به صرفه‌تر است به خاطر اینکه در مرحله اول هزینه کمتری دارد در ادامه منابع طبیعی برای استخراج آلیاژ‌ها تخریب نمی‌شوند و زباله کمتری هم تولید خواهدشد. همچنین مواد شیمیایی تولید نمی‌شوند.

محصول نهایی تولید شده علاوه بر مزایای اقتصادی، فایده برای محیط زیست، کیفیت بالا و ماندگاری زیادی خواهد داشت. همچنین فایده‌های اقتصادی بسیاری دارد.

جمع‌آوری و تفکیک ظروف آلومینیومی

ضایعاتی آلومنیومی که جمع آوری می‌شوند شامل ضایعات آلومینیومی قبل از مصرف و ضایعات آلومینیومی بعد از مصرف هستند. ضایعات قبل از مصرف یا ضایعات صنعتی یا پس از تولید همان موادی هستند که حین تولید محصولات آلومینیومی به عنوان مواد دور ریختنی تولید می‌شوند، مثلاً برش‌های ورق‌های آلومینیومی نوعی از ضایعات پس از مصرف نامیده می‌شوند.

گروهی از ضایعات وجود دارند که قبلا مصرف داشته‌اند، مثلا قوطی نوشیدنی. برای اینکه ضایعات از سطح شهر جمع شوند راه‌های مختلفی وجود دارد. یکی از این راه ها دوره گردها هستند که این ضایعات را جمع آوری کرده وبه فروش‌ می‌رسانند.

گاهی با وانت از درب منازل خریداری می‌کنند. گاهی ضایعات از صنایع و کارخانه‌ها تحویل گرفته می‌شود و گاهی هم از محل‌های ساختمانی تخریب شده جمع آوری می‌شود. البته از محل دفن زباله و خودروهای اسقاطی هم احتمال جمع آوری این ضایعات وجود دارد.

شستشو و تمیز کردن

قبل بازیافت حتما باید ظرف‌ های آلومنیومی از آلودگی های دیگر جدا شده و بعد آن حتما از آلودگی ها و مواد اضافه تمیز شوند.

کارایی فلز آلومینیومی که ازآلودگی ها تمیز شده خیلی بیشتر است ولی اگر ناخالصی داشته باشد، ممکن است ظرف بازیافت شده دیگر فواید قبلی خود را نداشته باشد و کارایی خود را از دست بدهد و ظرف یکبار مصرف آلومینیومی نامرغوب تولید کنید و عملا دیگر این بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی فایده ای دربر نداشته باشد.

اگر ظرف آلومینیوم بازیافت شده نا خالصی داشته باشد ممکن است با مواد غذایی، واکنش شیمیایی داده و آن ها زودتر فاسد شوند، یا در فر و مایکروویو آتش بگیرد. همچنین مواد شیمیایی مضر مثل سرب وارد ساختار آلومینیوم بازیافتی میشوند و این مسلما غیراز اینکه روی کیفیت غذا اثر میزاره روی سلامت افراد و همینطور محیط زیست هم تاثیر خواهد داشت.

هزینه آلومینیوم تمیز شده به صرفه‌تر است و فرآیند بازیافت سریع‎‌تر, ارزان‌تر و کارآمدتر از تولید ظروف یکبار مصرف آلومینیومی از مواد خام می‌باشد. برای تمیز کردن ظرف ها میتوان از جوش شیرین، سرکه، زغال، لیمو ترش، پودر تارتار و بوراکس استفاده کرد.

برای شستن تابه به نکات زیر توجه کنید:

• تابه را با آب گرم بشویید تا ذرات سست یا باقیمانده غذا از بین برود.
• سینک یا لگن خود را با مقداری آب گرم پر کنید و چند قطره صابون ظرفشویی طبیعی به آن اضافه کنید.
• ظرف آلومینیومی خود را در آب صابون قرار دهید و بگذارید مدتی خیس بخورد.
• پس از خیساندن، از یک اسفنج غیر ساینده برای تمیز کردن داخل و خارج تابه استفاده کنید.
• پس از تمیز شدن ظرف، آن را کاملا با آب گرم بشویید.
• از یک حوله آشپزخانه استفاده کنید یا اجازه دهید تا روی قفسه ظرفشویی با هوا خشک شود. قبل از نگهداری باید کاملاً خشک شود.

ذوب و تولید مجدد ظروف آلومینیومی

فرآیند ذوب ظروف آلومینیومی یکی از مهمترین مراحل بازیافت است و در کارخانه‌ها انجام می‌شود. با استفاده از دستگاه و کوره‌های مخصوص، آلومینیوم ذوب شده و بعد از کامل شدن ریخته‌گری، این آلومینیوم ذوب شده به شمش‌های آلومینیومی تبدیل می‌شود.

مهم ترین نکته اینجا درستی اصول مراحل قبلی انجام شده است.همچنین دمایی که برای ذوب در کوره‌ ها نیاز است، ۱۰۰ ±۷۵۰ درجه سانتی گراد است و آلومینیوم مذاب در کوره تولید می‌شود.

مزایای بازیافت ظروف آلومینیومی

1. محیط زیست حفظ می‎شود و دیگر نیاز نیست بخاطر ساخت ظرف ها منابع و محیط زیست تخریب شوند.
2. فلزات جدیدی استخراج میشوند.
3. آلودگی آب و هوا کاهش می‎یابد چون از یک سمت دیگر منابع تخریب نمی‎شوند و از جهت دیگر زباله ها در محیط دفن نشده و باعث آلودگی نمی‎شوند.
4. همچنین بازیافت هزینه ی کمتری برای دولت ها دارد اما باعث ایجاد شغل های مختلف برای افراد می‎شود از مرحله جداسازی ظروف گرفته تا کار در کارخانه ها.

کاهش مصرف انرژی

انرژی مورد نیاز برای بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی فقط 5% انرژی مورد نیاز برای ساخت ظرف های یکبار مصرف آلومینیومی است .

بدون نیرو و انرژی که صرف شناسایی منابع میشود و با تخریب محیط زیست همراه است، مواد اولیه را بدست میاوریم و انرژی که حین فرایند هدر میرفت و اب و هوا و خاک را الوده میکرد کاهش یافته است.

مشکلات دفن همه ی این موارد باعث شده که بازیافت باعث حفظ محیط زیست شود و انرژی کمتری مصرف شود.

کاهش آلودگی آب و هوا

وقتی زباله ها را مدیریت کنیم و بازیافت انجام شود نیاز به مواد خام کاهش پیدا کرده و درنتیجه نیازی به استخراج مواد خام نیست و محیط زیست و منابع طبیعی حفظ می‎شود.

همانطور که میدانید که برای تولید آلومینیوم از مواد خام جدید انرژی زیادی مصرف میشود و گازهای گلخانه ای تولید می‎شود. اما با بازیافت ضایعات آلومینیومی، انتشار این گازها کاهش یافته و انرژی ذخیره می‎شود. هرکدام از این آلودگی ها می‎توانند روی آب و هوا تاثیرات منفی زیادی بگذارد و ما با بازیافت به بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی آب و خاک کمک کرده‎ایم.

در نهایت با به حداقل رساندن استخراج و فرآوری مواد جدید، وضعیت کلی محیط زیست را بهبود می بخشیم و باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و آب می‌شویم. با کاهش میزان آب آلوده و آلاینده‌های تولید شده در حین تولید انرژی، آلودگی نیز به طور غیرمستقیم کاهش پیدا می‎کند تاثیر مثبت بر محیط زیست میگذارد.

چالش های بازیافت ظروف

بعد از جمع آوری ضایعات باید در جای مناسب قرار داده شوند. دقت کنید که این زباله‌ها باید به درستی تفکیک شوند، در غیر این صورت احتمال اینکه مواد بازیافتی ما ناخالصی داشته باشند بسیار افزایش پیدا می‌کند.

در مسیر جمع آوری این ضایعات احتمال اینکه مشکلات مختلفی به وجود بیاید وجود دارد. مثلاً ممکن است که افراد جامعه اصلاً اطلاع نداشته باشند که این ظروف قابل بازیافت هستند یا حین جمع آوری ظروف آلومینیومی با سایر زباله‌ها ترکیب شده باشند که برای حل این مشکل باید سطل‌های جداگانه‌ای برای ظروف آلومینیومی در نظر بگیریم و برنامه های آگاه سازی عمومی در راستای جداسازی پسماندها برای بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی را آماده کنیم. در غیر این صورت کیفیت مواد بازیافتی کاهش پیدا می‌کند.

از سمتی جمع آوری آلومینیوم ممکن است هزینه بر باشد اما همچنان در مقابل هزینه مورد نیاز برای ساخت برای بار اول مبلغ ناچیزی خواهد بود.

مشکلات جمع آوری و تفکیک

برای بازیافت مشکلات متعددی وجود دارد، ممکن است که در مرحله جمع آوری بخاطر اینکه عموما از سطل های تفکیک شده استفاده نمی‎شود، پس جداسازی ظروف از ظرف های شیشه ای و کاغذی و پلاستیکی سخت باشد یا مواد غذایی چسبیده به انها به سختی جدا شوند. جمع آوری انها از منازل، شرکت‌ها و مشاغل دارای چالش‌های زیادی است.

هزینه های بازیافت

نمی‌توان هزینه دقیقی برای مراحل بازیافت مشخص کرد چرا که به عوامل و موارد مختلفی بستگی دارد. اما به هر حال هزینه ی مورد نیاز برای بازیافت از هزینه ی مورد نیاز برای تولید مجدد کمتر است.

مسلما اگر قصد داشته باشید خط تولید بازیافت ظروف یکبار مصرف را راه اندازی کنید نیاز به یک برآورد هزینه مناسب و سرمایه اولیه خواهید داشت.

شما باید هزینه های متنوعی را در نظر بگیرید از خرید ماشین‌آلات و تجهیزات گرفته تا تأمین مواد اولیه، استخدام نیروی کار، اجاره مکان، هزینه‌های مربوط به لوازم و مواد مصرفی، هزینه‌های مربوط به مهندسی و طراحی خط تولید، بازرگانی و تبلیغات، گرفتن مجوزها و استانداردها را در نظر بگیرید. برای شروع کار ممکن است چند صد میلیون تا چند میلیارد تومان بسته به اندازه و قابلیت‌های خط تولید سرمایه لازم داشته باشد.

البته با طرح ریزی و برنامه‌ریزی مناسب می‌توان این هزینه ها را تا اندازه‌ای مدیریت کرد و در هر صورت چون این فرایند به نفع محیط زیست، بارها قابل تکرار و همچنین بسیار مقرون به صرفه می باشد و این موارد امر بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی را به موضوعی دوس داشتنی و غیر قابل رد تبدیل نموده است.

ویدئو 0 تا 100 بازیافت ظروف یکبار مصرف آلومینیومی | فرآیند بازیافت و مزایا و معایب زیست محیطی