معرفی انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف در ایران به ترتیب میزان مصرف

ظرف یکبار مصرف و بسته بندی‌های پلاستیکی در ایران و جهان از پرمصرف ترین کالا ها به شما می‌روند. اما کدام یک از انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف تر از دیگر ظروف می‌‍‌باشد؟

بسته بندی مواد غذایی معمولاً پس از یک بار استفاده به سطل زباله ختم می شود، این به این معنی است که میزان زباله های بسته بندی به طور مداوم در حال افزایش است. برای مثال، در آلمان حدود نه میلیون تن زباله بسته‌بندی در سال 2018 تولید کردند که معادل 47 درصد از کل زباله‌های بسته‌بندی ملی است. اما این آمار در ایران چگونه است؟

• کدام یک از انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف تر از بقییه می باشد؟
• پلیمر ها و مواد سازنده این ظروف چه چیزی است؟

انواع ظروف یکبار مصرف (انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف به ترتیب مصرف)

به ترتیب، ظروف یکبار مصرف پلاستیکی، ظروف یکبار مصرف فومی، ظروف یکبار مصرف کاغذی، ظروف یکبار مصرف آلومینیومی و ظروف یکبار مصرف گیاهی پر مصرف ترین ظروف هستند. اما هر کدام از این نوع ظروف مزایا و معایب خودشان را دارند، که به آن اشاره خواهیم کرد.

1- ظروف یکبار مصرف پلاستیکی

ظروف پلاستیکی از پلیمرهای مصنوعی ساخته شده‌اند که برای نگهداری مواد غذایی برای کوتاه مدت یا طولانی مدت طراحی شده اند. آنها در اشکال، اندازه ها و مواد مختلف وجود دارند.

همه پلاستیک‌ها حاوی مواد شیمیایی مضری هستند که وقتی گرم می‌شوند می‌توانند وارد غذای شما شوند.

ظروف پلاستیکی سبک وزن هستند و حمل و نقل آنها آسان است و آنها را برای حمل غذا به محل کار، مدرسه یا پیک نیک ایده آل می کند اما ظروف پلاستیکی، به ویژه پلاستیک های یکبار مصرف، باعث آلودگی محیط زیست می شوند.

2- ظروف یکبار مصرف فومی

ظروف یکبار مصرف فومی، با وزن سبک و قیمت مناسب، دهه‌هاست که جای خود را در بازار ظروف یکبار مصرف باز کرده‌اند. اما این ظروف هم مانند دیگر ظروف علاوه بر مزایا، معایبی هم دارند. برای مثال محتویات سمی در انها موجود میباشد که با غذا واکنش داده و باعث انواع بیماری ها هم در بدن انسان و هم در بدن حیوانات میشود. قابلیت انعطاف‌پذیری هم دیگر مزایای این گونه ظروف است.

3- ظروف یکبار مصرف کاغذی

فنجان های چای، ظروف مخصوص پاپ کورن، ظروف سیب زمینی، ظروف بستنی و بسیاری ظروف دیگر این روزها به صورت کاغذی در کافی شاپ ها و رستوران ها استفاده می شود.

این ظروف مقاومت حرارتی بالایی داشته و تجزیه پذیر هستند. مواد اولیه ظروف یکبار مصرف کاغذی در داخل کشور تولید می‌شود، بنابراین برای تولید آن به کشورهای دیگر وابسته نیستیم. از طرفی نمی توان از این ظروف در صنایع لبنی استفاده کرد.

4- ظروف یکبار مصرف آلومينيومی

این نوع ظروف قابلیت استفاده در فر و مایکروویو را دارا بوده و رسانای خوب گرما و برق هستند. علاوه بر اینها میتوان این ظروف را در فریزر نیز قرار داد چرا که این ظروف از مواد غذایی در برابر فاسد شدن در محیط های آلوده با هر نوع شرایط آب و هوایی حفاظت می‌کنند. از انواع این ظروف آلومینیومی می‌توان به ظرف آلومینیومی یکبار مصرف و فویل آلومینیومی اشاره کرد.

فلز آلومینیوم خنثی می‌باشد و هیچ‌گونه واکنش شیمیایی با مواد غذایی نمی دهد ودر نتیجه طعم، مزه و بوی غذا تغییر نمی کند. ظروف یکبار مصرف الومینیومی قابل بازیافت بوده و شما میتوانید در انواع مراسمات از این ظروف استفاده کنید.

5- ظروف یک بار مصرف گیاهی

ظروف یک‌ بار مصرف گیاهی از مواد طبیعی گیاهی مثل نشاسته ذرت، سیب زمینی و گندم ساخته می‌شوند. نکته مثبت این قضیه این است که در فرایند گرم و سرد شدن ظرف، مواد شیمیایی و مضر وارد غدا نمی‌شود. این ظروف اثرات سوء زیست محیطی ندارند و تجزیه پذیر هستند. عدم وابستگی به مواد اولیه نفتی و تقویت و توسعه‌ی صنایع کشاورزی از دیگر مزایای این ظروف است. از معایب این ظرف هم میتوان گفت، زمانی که آب به درون ظرف ریخته شود ممکن است بوی نشاسته از ان بلند شود که برای بعضی افراد آزار دهنده خواهد بود.

انواع پلیمرهاي مصنوعی مورد استفاده در انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف

پلیمرهای مصنوعی مورد استفاده در تهیه این ظروف شامل پلی استایرن، PS (برای ساخت فنجان های پلی استایرن)، پلی اتیلن، PE (در کیسه های پلاستیکی)، پلی پروپیلن، PP (برای الیاف و بطری)، پلی وینیل کلراید، PVC (بسته بندی مواد غذایی، بطری‌ها و لوله‌های تخلیه) و… می‌باشد.

PS (پلی استایرن)

PS (پلی استایرن) یک پلیمر مصنوعی است که از مونومرهای معطر هیدروکربن استایرن ساخته شده است.

از نظر شیمیایی ، پلی استایرن یک هیدروکربن با زنجیره بلند است که در آن مراکز کربن متناوب به گروه های فنیل (مشتقاتی از بنزن) متصل می شوند.

از آنها در تولید انواع ظروف یکبار مصرف پلاستیکی، شانه تخم مرغ، کاور سی دی و غیره استفاده می شود. نکته قابل توجه این است که این نوع پلاستیک در صورت قرارگیری در کنار غذای داغ، آن را به شدت سمی و مضر می کند.

PETE Or PET پلی اتیلن ترفتالات

در واقع، PET و PETE هر دو مخفف پلی اتیلی ترفتالات هستند. پلی اتیلن ترفتالات (PET یا PETE)، فیبر و رزین مصنوعی قوی و سفت و عضوی از خانواده پلیمرهای پلی استر است. معمولاً در تولید ظروفی مانند بطری های آب معدنی و بطری های نوشابه های گازدار استفاده می شود.

پلاستیک PET (پلی اتیلن ترفتالات)، شکلی از پلی استر، به عنوان یک رزین پلیمری گرمانرم متداول مورد استفاده قرار می گیرد که به دلیل شفافیت و تطبیق پذیری‌اش مشهور است.

PET که از اتیلن گلیکول و اسید ترفتالیک به دست می‌آید، به شکل گلوله‌های کوچکی است که در زیر گرما قالب‌گیری می‌شوند تا اشکال متنوعی ایجاد کنند. این ماده در الیاف لباس و ظروف غذا و نوشیدنی، مورد تایید FDA و فاقد مواد مضر مانند فتالات و BPA است. این ظروف می تواند تا دمای 145 درجه فارنهایت را تحمل کند.

PE (پلی اتیلن)

پلی اتیلن عضوی مهم از خانواده رزین های پلی اولفین است. در جهان برای ساخت محصولات پلاستیکی کاربرد بسیار دارد و به محصولاتی شفاف مخصوص بسته بندی مواد غذایی و کیسه های خرید گرفته تا بطری های مواد شوینده و مخازن سوخت خودرو تبدیل می شود. همچنین می‌توان آن را برش داد یا به صورت الیاف مصنوعی چرخاند یا آن را اصلاح کرد تا خاصیت ارتجاعی یک لاستیک به خود بگیرد.از آنها دربسته بندی و نگهداری روغن، سرکه و لبنیات نیز استفاده می شود.

PP (پلی پروپلین)

پلی پروپیلن (PP) نوعی پلی اولفین است که کمی سخت تر از پلی اتیلن است. پلی پروپلین یک نوع پلاستیک کالایی کم چگالی و مقاوم در برابر حرارت بالا است. در بسته بندی، خودرو سازی، تولید کالاهای مصرفی، تجهیزات پزشکی، فیلم های ریخته گری و غیره کاربرد دارد.

PC (پلی کربنات)

پلی کربنات به گروهی از پلیمرهای ترموپلاستیک اطلاق می‌شود که گروه‌های کربناته را در ساختار شیمیایی خود در بر می‌گیرد. پلی کربنات های مورد استفاده در مهندسی، قوی و سخت هستند. به دلیل خواص شیمیایی، پلی کربنات ها کاربردهای زیادی دارند.

محصولاتی که از پلی کربنات ساخته می‌شوند، می توانند حاوی مونومر پیش ساز بیسفنول باشند. پلی کربنات یک ترموپلاستیک است که تقریباً در همه جا یافت می شود. از پلی کربنات در عینک ها، تجهیزات پزشکی، قطعات خودرو، دی وی دی و وسایل روشنایی استفاده می شود.

PVC (پلی وینیل کلراید)

پلی وینیل کلراید (PVC یا وینیل) یک پلیمر ترموپلاستیک اقتصادی و همه کاره است. در لوله های آب آشامیدنی و فاضلاب، عایق سیم و کابل، وسایل پزشکی، بسته بندي مواد غذایی (ماهی، گوشت، مرغ)، بسته بندي دارو ها (کپسول)، شيشه شير كودكان، بطری های شیشه پاک کن و شامپو، صنعت ساختمان و ساخت و ساز(برای تولید پروفیل درب و پنجره) و غیره کاربرد دارد.

PVC یا وینیل سومین ترموپلاستیک بزرگ جهان پس از PE (پلی اتیلن) و PP (پلی پروپلین) است.از ویژگی های آن هم میتوان به سبک وزن بودن، هزینه کم و بادوام بودن آن اشاره کرد.

PA (پلی آمین)

پلی آمین یک ترکیب آلی است که بیش از دو گروه آمینه دارد. آلکیل پلی آمین ها به طور طبیعی وجود دارند، اما برخی از آنها مصنوعی هستند.

نکات مهم در رابطه با استفاده از ظروف یکبار مصرف

• ظروف یکبار مصرف پلاستيكي با اینکه از انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف هستند يكي از عوامل بروز انواع سرطان و بيماري‌ها ی گوارشی محسوب مي‌شوند و رها کردن انها در طبیعت بسیار مخرب است. همچنین بازيافت این ظروف بسیار سخت و حتی ناممکن بوده و حدود 300-500 سال طول می کشد تا تجزیه شوند.
• هر ظرفی یک تاریخ انقضا دارد و استفاده دراز مدت از اين ظروف موجب بروز انواع مشکلات عصبی و گوارشی میشود. هرگز به صورت پیوسته و مداوم از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی، فومی و کاغذی استفاده نکنید.
• حتما از ظروفي استفاده کنید که از وزارت بهداشت تاییدیه و مجوز داشته باشند و از مکان های معتبر خریداری کنید.

مصرف ظروف یکبار مصرف در ایران ( انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف در ایران)

در کشور ایران، میزان مصرف ظروف یکبار مصرف به نسبت آمار جهانی بسیار بالاست و به صورت کلی می توان گفت کشور ایران جزو ۱۰ کشور اول استفاده کننده از ظروف یکبار مصرف است.

طی تحقیقات انجام شده، هر ساله بیش از ۱۷۷ هزار تن پلاستیک در ایران تولید و استفاده میشود. همین امر باعث شده است کشور ایران چهارمین کشور تولید کننده و استفاده کننده از ظروف یکبار مصرف و ظروف پلاستیکی باشد.

از ظروف عمده یکبار مصرف در چه مکان‌هایی می‌توان استفاده کرد؟

از مهمانی و پیک نیک گرفته تا پخش غذا، ظروف یکبار مصرف زندگی را برای ما آسان تر کرده‌اند. اما باید توجه کنید که هر ظرف مخصوصی چه غذایی بوده تا از بروز مشکلات جدی برای خود و خانواده‌تان جلوگیری کنید. اما به طور کلی میتوان از ظروف یکبار مصرف برای نگهداری غذای گرم و سرد، پخش غذا، تهیه غذا و غیره استفاده کرد.

ویدئو معرفی انواع ظروف یکبار مصرف پر مصرف در ایران به ترتیب میزان مصرف